« علل سفیدک زدگی و رفع معایب آن »

 وجود سفیدک زدگی در خط یکی از نقاط ضعف خط محسوب و به عوامل مشروحه ذیل بستگی دارد :

1-درجازدگی ریل: در حین تردد قطار،چرخهای واگن ضربات شدیدی به محلِ درجازدگی وارد مینماید.و بر اثر این ضربات سبب زیرخالی تراورس و منجر به سفیدک زدگی درچندین تراورس میگردد . بمنظور از بین بردن این نوع سفیدک زدگیها ، بایستی محل در جازدگی جوشکاری یا تعویض ریل گردد ، و بالاست محّل آ ن که کارآیی ندارد تعویض و خط زیرکوبی گردد .

2- عدم بغل زنی و روزنی مطلوب در جوشها : بر اثر برخورد چرخ واگنها به جوشهائیکه معایب بغل زنی و روزنی دارند ، ضرباتی از طریق چرخ واگنها به محل جوشها وارد میگردد . و بر اثر ضربات وارده و انتقال آن به تراورسها ، و حرکت عمودی تراورسها ، سفیدک زدگی در محل جوش بوجود می آید که بالطبع با برطرف نمودن معایب بغل زنی و روزنی و ناترازی جوش ، سفیدک زدگی نیز برطرف خواهد شد . ضمناً پس از رفع معایب جوش بالاست نامرغوب محل جوش و پیچبندی و احیاناً تراورس شکسته تعویض شود.

3- زیر خالی تراورسها :چنانچه چندین تراورس پشت سر هم زیر خالی و کمبود بالاست زیر تراورس داشته باشد در حین عبور  قطار ، تراورس ها بیش از اندازه حرکت عمودی داشته سبب سفیدک زدگی در محل زیرخالی تراورس میگردد . این نوع سفیدک زدگیها نه تنها بستر خط را نامطلوب جلوه میدهد، بلکه بمرور سبب از بین رفتن بالاست ، شکستگی تراورس، شل شدن پیچهای تراورس ، ناترازی در خط و لهیدگی در ریل مینمایند . جهت رفع این نوع سفیدک زدگیها، بایستی تراورسهای محل را کاملاً گونیا و پیچبندی و پس از تعویض بالاست ، خط را بِنحو مطلوب با ماشین زیرکوب زیرکوبی نمایند.

4-کمبود بالاست و عدم تفکیک بموقع آن : کمبود بالاست در زیر تراورس یا بعبارت دیگر قرار گرفتن تراورس روی خاک ، سبب سفیدک زدگی میگردد . با تفکیک و تعویض بالاست و سپس تأمین بالاست ، بوسیله ماشین زیرکوب حدود پنج سانتیمتر خط را بالا آورد و زیرکوبی نمایند تا سفیدک زدگی از بین خواهد رفت .  

5- وجود درز ریل در خط : در محورهائیکه ریلها جوشکاری طویل نشده اند بمرور بعلت لهیدگی سر ریلها،در محل ژوئنها، سفیدک زدگی بوجود می آید. پس از جوشکاری درزها و تعویض بالاست آلوده و تأمین بالاست مورد نیاز ، با زیرکوبی خط ، عامل ایجاد سفیدک زدگی از بین خواهد رفت.و اگر ریلگذاری مسیر با ریل U33 باشد و نتوان جوشکاری طویل نمود بایستی سر ریلهای لهیده شده را بطول 25 سانت بریده و تامپون زنی و تنظیم درز نمود .

6- نامرغوب بودن بالاست : با استفاده از بالاست نامرغوب و ناپایدار که سایش و   لوس آنجلس آن از از بیست کمتر است و بر اثر عدم مقاومت و سایش زیاد در زیر تراورس پودر و خورد شده و تولید خاک و صلبیت در خط مینماید و بمرور سبب سفیدک زدگی در خط میشود.جهت از بین بردن این نوع سفیدک زدگیها ، بایستی بِطور کلی بالاست نامرغوب از زیر خط به بیرون تخلیه ، و پس از بالاست ریزی ، خط زیرکوبی و تراز گردد.     

7- سفیدک زدگی در روی پلها : بعلت عدم تفکیک بِموقع بالاست در روی پل ، وکمبود بالاست در زیر خط ، باعث کم شدن فاصله بین تراورس و تابلیه پل میگردد که در نتیجه سفیدک زدگی در روی پلها بوجود می آید. بِمنظور پیشگیری از صدمات وارده بر تابلیه پل ، و رفع سفیدک زدگی بایستی بالاست این قبیل پلها تعویض ، و بالاست مورد نیاز تأمین گردد . با در نظر گرفتن شیب و فراز منطقه حدود 20 الی 25 سانت بالاست زیر تراورس و تابلیه داشته باشد.

8- محل عایق بندی علائم در طرفین ایستگاهها : ایجاد ژوئن جهت عایق بندی علائمی در هزارمتری و چهار صد متری طرفین ایستگاهها موجب سفیدک زدگی در خط گردیده درزهای موجود در عایقبندی نقاط ضعف فراوان در بلاکها بوجود آورده و بمرور  سبب لهیدگی سر ریل و شکستگی تراورس و از بین رفتن بالاست و ناترازی در خط ایجاد نموده است . که بایستی در مورد رفع درز ریل محل عایق بندی ، چاره اندیشی و از طریق شیمیایی نمودن ، محل عایق بندی رفع معضل نمود. 

9- لهیدگی ریل : بر اثر افزایش بار محوری و حمل بار بیش از حد توان دیزل و نداشتن فشار ترمز کافی هنگام مانور قطار در ایستگاهها ، و یا عدم کشش دیزل در فراز و یا ... درجازدگی روی ریل در طول خط و ایستگاهها ایجاد میگردد. با ایجاد لهیدگی و پوسته پوسته شدن ریل در حین عبورقطار، سفیدک زدگی در خط بوجود  می آید. با رفع معایب لهیدگی و درجازدگی از طریق جوشکاری و یا تعویض ریل و سپس تعویض بالاست نامرغوب و زیرکوبی مطلوب سفیدک زدگی نیز برطرف خواهد شد.

پیروز و سربلند باشید

اکبر بوجاری

نظافت و نگهداری و تنظیم سوزن(دوراهه)

سوزنها یکی از نقاط ضعف خط محسوب و بایستی نسبت به نگهداری و تنظیم و نظافت آنها توجّه  کافی مبذول نمود . در غیر اینصورت بِجهت حساسیت خاص سوزن ، امکان وقوع سانحه در روی آنها بِدور از انتظار نخواهد بود . اغلب سوانح در روی سوزن اتفاق می افتد . لذا جهت تردد سلامت و ایمنی قطارها ، بایستی برنامة کاری مدوّن در جهت رفع نواقص آنها تنظیم و اعمال نمود لذا بِجهت اهمیّت نگهداری و نظافت سوزن پیشنهاد مینماید علاوه بر بازدید کمیسیون سوانح منطقه ، با برنامه ریزی مدوّن همه ماهه حداقل دو بار سوزنهای منطقه ، توسط اکیپی متشکل از رؤسا یا معاونین نگهداری خط و علائم و سیر و حرکت بازدید و رفع نواقص گردد .  ضمناً در بازدیدهای سوزن مراتب زیر را مورد توجّه  قرار دهند .

1- قبل از نظافت سوزن بایستی بوسیله شابلون نقاط ناترازی و افتادگی و زیرخالی موجود در آنها شناسائی و رفع عیب گردد. عموماً سوزنها در قسمت زبانه زیرخالی و در قسمت تکه مرکزی ناترازی مشاهده میگردد .

قبل از نظافت سوزنها بایستی ، ناترازی و افتادگی موجود در آنها بوسیله شابلون شناسائی ورفع گردد.

2- اندازه چسبندگی زبانه سوزن به ریل پهلوئی بررسی و تنظیم گردد . عدم چسبندگی زبانه به ریل پهلوئی منجر به سانحه خواهد شد . چسبندگی زبانه سوزن به ریل پهلوئی نباید حداکثر از دو میلیمتر بیشتر باشد . نوک زبانه سوزن بایستی هشت میلیمتر پائین تر از ریل پهلوئی قرارگیرد چنانچه ابتدای زبانه سوزن با ریل پهلوئی برابر هم قرار گیرند امکان خط به خط شدن واگن و خروج از خط بدور از انتظار نیست .

3- میاندار زبانه سوزن تنظیم گردد .

4- ماشین سوزن و متعلقات مربوطه بوسیله مسئولین علائم تنظیم و نظافت شود .

5- صفحات سرسره از نظر تماس با زبانه سوزن تنظیم شوند . چنانچه زبانه سوزن با صفحات سرسره تماس نداشته باشد هنگام حرکت قطار از روی سوزن بجهت ناپایداری زبانه امکان حرکت عرضی و متعاقب آن خروج از خط خواهد بود. 

صفحات سرسره در زیر زبانه های سوزن بایستی به نحوی تنظیم شوند که تماس زبانه ها با صفحات یکنواخت باشد .

6- میاندار های تکه مرکزی در جایگاه خود مقابل گیج که روی تکه مرکزی حک شده است  نصب و تنظیم گردد . تا هنگام تردد قطارها از روی  تکه مرکزی از حرکت عرضی تکه مرکزی جلوگیری شود.

میاندارهای تکه مرکزی سوزنها ، نقش مهمی در تثبیت موقعیت تکه مرکزی دارد و بایستی در جایگاه خود نصب گردد .

7- زیرکوبی تراورسهای زیر خالی و پیچبندی کامل سوزن انجام پذیرد .

8-چنانچه ریل پهلوئی سوزن درجازدگی و یا لهیدگی داشته باشد نسبت به  تعویض و یا ترمیم آن اقدام شود .

9- لهیدگی بالی نباید تکه مرکزی و کج شدن دماغه قلب سوزن ، بِموقع مرمّت و یا تعویض شود . خوردگی و سائیدگی ریلهای بالی از هشت میلیمتر بیشتر باشد کج شدن دماغه قلب سوزن نشانگر عدم تنظیم ریل هادی با ریل پهلوئی میباشد . چنانچه فاصله ریل هادی نسبت به ریل پهلوئی بیشتر از 41 میلیمتر باشد این عمل ایجاد میشود .

10- تراورسهای سوزن بخصوص تراورسهای طویل شکسته شده در زیر تکه مرکزی  تعویض شوند . 

11- زبانه های سوزن که بیش از حّد سایش و یا پریدگی دارند تعویض شوند .

12-در هنگام نظافت سوزنها ، بایستی زبانه سوزن و ریل پهلوئی و صفحات سرسره به گازوئیل شستشو شودو از آغشته شدن تراورس به گازوئیل یا روغن اکیداً خودداری شود.

13- کلیة جرم گرفتگی زبانه و ریل پهلوئی و صفحات سرسره و تکه مرکزی که قبلاً آغشته به گازوئیل گردیده با کاردَک و برس سیمی پاک و تمیز گردد .

14- محلهائیکه بوسیله کاردَک تمیز گردیده بایستی مجدداً به گازوئیل آغشته شودتا با  کشیدن بُرس سیمی تمام جرمهای آن تمیز شود .

15- صفحات سرسره بایستی بوسیله گازوئیل و با کشیدن کاردَک و بُرس سیمی تمیز شوند.

16- پس از تنظیمات لازم و نظافت کامل بوسیله گازوئیل ، روی صفحات سرسره 3 تا 4 قطره روغن 30 یا 40 ریخته و با هماهنگی پانِل ایستگاه چندین بار مبادرت به تعویض زبانه سوزن شود تا روی صفحات سرسره و زیر زبانه سوزن آغشته به روغن شود . 

17-گریسکاری زبانه سوزن در هر ماه دو مرتبه،میتواند از سایش زبانه سوزن جلوگیری نماید. 

18- گِل و جرم های حاصل از نظافت سوزنها ، بایستی از اطراف سوزن و داخل خط جمع آوری و به بیرون ریخته شود تا بالاست سوزن را آلوده ننماید.

19-در هنگام نظافت سوزنها نبایستی تراورس و بالاست آغشته به گازوئیل و یا روغن گردد. آغشته شدن تراورس چوبی سوزن به گازوئیل و روغن ، و نفوذ روغن و گازوئیل در داخل سوراخ پیچها سبب میشود هنگام محکم کردن پیچها ، محل سوراخها گشاد و جا باز نموده ، و پیچها بِطور کامل محکم نشوند.

20- نوک زبانه سوزن بایستی حدود هشت میلیمتر پایین تر از ریل پهلوئی قرار گیرد.

تعویض تراورس بتونی محل سانحه بلاک هرند خیرآباد

تعویض تراورس بتونی شکسته شده در سانحه سنوات گذشته بلاک هرند خیرآباد  بصورت دستی در حال انجام می باشد.

به همت پرسنل کارگاه هرند روزانه بیش از سی قطعه از تراورس های شکسته شده بتونی تیپ کا که در سانحه سنوات گذشته شکسته در حال تعویض و تراورس های بتونی تیپ وسلو جایگزین آنها می گردد. لازم به ذکر است عملیات تعویض تراورس ها به صورت روش سنتی و دستی انجام می گردد.